Godišnje, u svetu, oko 300 miliona žena oboli od neke urogenitalne infekcije, a svega 30-40% žena ima zdravu vaginalnu floru. Najčešće se radi o bakterijskoj vaginozi, vaginalnoj kandidijazi ili trihomonijazi. Ukoliko se infekcija ne leči, moguć je razvoj i komplikacija poput steriliteta, upale organa male karlice, prevremenog porođaja i slično. Zahvaljujući tome, upalni procesi u vagini postali su jedan od najčešćih razloga posete ginekološkoj ordinaciji.
Zaštita vaginalne flore oralnim probiotikom? Može
Vaginalna flora čini najvažniju prirodnu zaštitu žene od urogenitalnih infekcija. Sastavljena je od „dobrih“ mikroorganizama koji u vagini stvaraju nepovoljne uslove za rast i razvoj uzročnika bolesti. Od „dobrih“ bakterija, najzastupljeniji su laktobacili. Oni sprečavaju razmnožavanje uzročnika bolesti svojim neposrednim prisustvom, ali i stvaranjem određenih supstanci koje sprečavaju razmnožavanje nepoželjnih mikroorganizama. Normalno je da svaka žena ima vaginalni sekret koji se sastoji od vode, sluzi, odbačenih ćelija sluzokože, zaštitnih bakterija i drugih sastojaka. Količina i osobine vaginalnog sekreta menjaju se pod uticajem hormona. Izmenjene osobine sekreta, svrab ili crvenilo u genitalnoj regiji mogu ukazivati na upalu vagine.
Takođe, izloženost stresu, česta promena partnera, upotreba antibiotika, lokalna kontracepcijska spermicidna sredstva, hormonalne promene u menopauzi i trudnoći, prisustvo šećerne bolesti, poremećaj opšteg i/ili lokalnog imuniteta kao i niz drugih faktora, mogu smanjiti kvalitet vaginalne mikroflore i otvoriti put razvoju upala vagine, materice, mokraćovoda, mokraćne bešike i/ili bubrega. Sekret iz vagine neugodnog mirisa, peckanje, svrab, samo su deo problema koji ženi stvaraju neugodnost.
Terapija pomenutih vaginalnih infekcija uključuje primenu antibiotika i/ili lekova protiv gljivica koji uništavaju uzročnika bolesti. Uobičajena terapija bakterijske vaginoze ili vaginalne mikoze (najčešće kandidijaze) odgovarajućim lekovima, vrlo je delotvorna. Međutim, upravo usled postojećeg poremećaja mikroflore vagine, ponovno javljanje bolesti je vrlo često. U prva tri meseca nakon lečenja, bakterijska vaginoza ponavlja se u 15-30% slučajeva a, nakon dužeg perioda, gotovo 50% žena imaće iste simptome kao pre lečenja. Kod vaginalne kandidijaze, dolazi do ponovnih upala u 20-40% pacijentkinja i to četiri do šest sedmica nakon sprovedenog lečenja. Iz tog razloga, uz lečenje akutne infekcije, važno je i oporaviti vaginalnu floru.
Najnoviji pristup obnavljanju vaginalne mikroflore je podizanje količine laktobacila probioticima. Po definiciji Svetske Zdravstvene Organizacije – SZO (engl.: World Health Organization), probiotici su živi mikroorganizmi (tzv. “dobre” bakterije) koje, primenjene u adekvatnoj količini, imaju povoljne efekte na zdravlje domaćina. Dakle, probiotici se koriste i u cilju sprečavanja nastanka, odnosno ponavljanja bakterijske vaginoze ili vaginalne kandidijaze, kao dva najčešća oblika genitalnih infekcija kod žena. Novost je, takođe, da se mogu uzimati oralno. Takvi probiotici moraju biti proizvedeni prema visokim standardima SZO. Tehnologija izrade kapsule mora zaštititi mikroorganizme pri prolazu kroz digestivni sistem, a probiotički sojevi moraju biti odabrani prema sposobnosti ciljnog efekta u urogenitalnom području žene. Bazirano na nizu naučnih radova i kliničkih ispitivanja, danas su u svetu poznata i priznata dva probiotička soja koji udovoljavaju navedenim zahtevima – Lactobacillus rhamnosus GR-1 i Lactobacillus reuteri RC- 14. Ova dva probiotska soja bakterija, proizvod su dvadesetogodišnjeg istraživanja kanadskih naučnika, a njihov pozitivan efekat na urogenitalni sistem, dokazan je u velikom broju kliničkih istraživanja.
Piše: prim. mr sc. med. dr Biljana Živaljević, specijalista ginekologije i akušerstva, ginekološka ordinacija BILJANA, Beograd
